Stadhuis

Het stadhuis vinden we op de Grote Markt, die in 1250 wel drie keer groter was dan nu. Het plein was bijna driehoekig. Rond 1350 stonden de Gertrudiskerk en het eerste stadhuis (Schepenhuis) op de markt en was het zo groot als nu.
Het stadhuis van Bergen op Zoom bestaat eigenlijk uit drie verschillende gebouwen. In het midden vinden we het Schepenhuis, dat is eigenlijk dus het oude stadhuis. Van de gevel is dit de deur en de drie ramen links daarvan. Dit deel is gebouwd in 1403. Voor de stadsbrand van 1397 stond er een Schepenhuis aan de andere kant van de Grote Markt.
Rechts naast de deur vinden we het huis Leeuwenborgh. Dit was vanaf 1470 het handelshuis van de Engelse kooplieden en werd in 1498 een onderdeel van het stadhuis. Links, ook deels boven/over het Sint Annastraatje, staat het huis met de bovenwoning “De Olifant”. Dit huis werd in 1516 gekocht door het stadsbestuur en bij het stadhuis betrokken. Van huis de Olifant is bekend dat het gespaard bleef bij de stadsbrand van 1397, er is zelfs een gedichtje over.
Tussen de 3 huizen zijn deuren in de binnenmuren geplaatst, zodat je naar alle ruimtes kunt. Aan de buitenzijde lijkt het of het Stadhuis één gebouw is. Bij een verbouwing in 1611 hebben de 3 huizen een nieuwe gevel van Gobertange-steen gekregen en is het Stadhuis één geheel geworden.
In het Oude Stadhuis werden door de Schepenen, de Raadslieden, alle officiële zaken georganiseerd, zoals het vastleggen van regels en wetten voor de hele stad. Ook de rechtbank (Vierschaar) vond plaats in het Stadhuis. Sinds de bouw van een Stadskantoor in 1999 wordt het Oude Stadhuis niet meer gebruikt voor de ‘dagelijkse zaken’, maar nog wel voor vergaderingen van bijvoorbeeld de gemeenteraad. Ook is het als monument te bezichtigen.